Stroomlijner

Josefien Groot, 25

Medeoprichter Qlayers

Wat als schepen zich net zo efficiënt door het water bewegen als haaien? Josefien Groot en haar compagnon Ruben Geutjens vonden uit hoe je de structuur van een haaienhuid kunt 3D-printen. Deze uitgeprinte structuur brengt hun bedrijf Qlayers in de toekomst aan op onder meer vliegtuigen, schepen en windturbinebladen. Het maakt de apparaten volgens Groot 5% efficiënter. Op een groot schip leidt de afname van de weerstand van het water volgens haar tot een besparing van 8000 ton CO2 op jaarbasis.

‘Wij kunnen als enige ter wereld microstructuren, zoals de “haaienhuid”, printen’

Tegelijkertijd merkte ze op dat het verven van industriële oppervlaktes om die te beschermen tegen weersinvloeden erg ineffeciënt gebeurt. De buitenkant van opslagtanks wordt bijvoorbeeld met de hand geschilderd en dat is arbeidsintensief en gevaarlijk werk. Wanneer de verf erop wordt gespoten gaat er veel verloren. ‘De verf vliegt alle kanten op, behalve de kant die je wilt’, zegt Groot. Qlayers­ ontwikkelde een robotarm die deze verflaag direct aanbrengt. Dat is veiliger, sneller en bespaart volgens haar de helft aan verf.

➔ Wapenfeit: Groeide in 2019 uit tot een bedrijf met vijftien werknemers.

➔ Haar advies: Behandel ondernemerschap als topsport.

Techneut

Freek Dielissen, 34

Medeoprichter Viriciti

Elektrisch rijden blijft spannend. Lukt het om op tijd een laadstation te vinden als de batterij bijna leeg is? Range anxiety heet dat in jargon. Niet alleen privéchauffeurs hebben er last van, ook professionele vervoerders zijn bang dat ze met een lege batterij komen te staan. Hun oplossing? Korte routes rijden. Of gewoon helemaal niet elektrisch rijden.

Zonde, vindt Freek Dielissen, ceo en medeoprichter van ViriCiti. Zijn bedrijf ontwikkelde een onlinetool waarmee busvervoerders hun elektrische vloot slimmer kunnen monitoren en aansturen. ‘Met betere informatie over planning en infrastructuur kunnen ze meer elektrische kilometers rijden en goedkoper en slimmer laden.’

De software is ook geschikt voor voertuigen op waterstof, gas of diesel. Het bedrijf heeft orders van grote vervoerders als de New York Metropolitan Transportation Authority, Arriva en Qbuzz, en opende onlangs twee kantoren in de VS.

➔ Wapenfeit: Verdubbelde afgelopen jaar het aantal medewerkers tot 65 personen.

Kledingvernieuwer

Lotte Vink, 32

Medeoprichter Labfresh

‘Overal om ons heen is innovatie, maar dat zien we niet terug in de kleding die we dragen’, zegt Lotte Vink. ‘We zouden meer van onze kleding mogen verwachten.’ Vanuit die gedachte begon Vink in 2017 samen met haar vriend Labfresh.

‘We zetten een nieuwe standaard neer voor kleding’

Het duo maakt premium mannenkleding, ‘maar dan beter’, aldus Vink. De katoenen stoffen worden behandeld met een mix van hightechmaterialen, waardoor de kleding geur- en vlekwerend wordt. ‘Een ongelukje met een glas rode wijn op je witte shirt is geen probleem meer en onze klanten dragen een shirt gemiddeld drieënhalve dag voordat ze het wassen. Hierdoor gaat kleding langer mee en wordt er bovendien een hoop energie bespaard­ door minder te wassen­.’

Labfresh behaalde vorig jaar naar eigen zeggen een omzet van 3,5 miljoen euro en is in Europa het enige bedrijf dat op deze schaal ‘technische’ mannenkleding produceert.

➔ Wapenfeit: Al meer dan 80.000 mannen in 89 landen schaften kleding aan bij Labfresh.

➔ Zakelijk klankbord: Haar zakenpartner en verloofde. ‘Het hebben van een start-up met je partner is uitdagend, maar dat we dit samen kunnen doen, is ook een unieke ervaring.’

Probleemoplosser

Pim Meijer, 34

Adviseur Twynstra Gudde

Het probleem: drukte en botsingen tijdens het spitsuur bij het schoolplein. De oplossing: geen hogere drempels of camera’s, maar scholieren die de plek als verkeersregelaars veilig houden.

Met een stempelkaart beoordelen (en belonen) de kinderen het verkeersgedrag van de ouders. Een andere opgave: te weinig enthousiasme bij jongeren voor de lokale politiek. De oplossing: jongeren gebruiken de gemeenteraadszaal als escaperoom en proberen te ontsnappen door raadsels over politieke thema’s op te lossen.

Deze vernieuwende ideeën komen uit de koker van Meijer. Hij kijkt als adviseur bij Twynstra Gudde vanuit een ander perspectief naar maatschappelijke vraagstukken dan de doorsneeconsultant.

Dat doet hij graag op een luchtige en aanstekelijke manier. Meijer gebruikt design thinking: hij past de denkwijze van kunstenaars en ontwerpers toe op vraagstukken van instanties. Hierbij komen zijn kunstopleidingen goed van pas. ‘Want anders denken leidt tot meer begrip en constructieve verandering’, meent hij.

➔ Wapenfeit: Bedacht zeven maatschappelijke escaperooms voor verschillende organisaties. Een daarvan maakt deel uit van de lesstof op een ROC.

➔ Als hij geen adviseur zou zijn: was hij schrijver van spannende (jeugd)-boeken.

Speeltuinbaas

Sarah Mendes da Fonseca (31)

Oprichter Wondr

Sarah Mendes is de vrouw achter entertainmentbedrijf Wondr. De geboren Braziliaanse bedacht een speelparadijs waar je alles op de foto kunt zetten. Leuk voor kinderen én volwassenen.

In samenwerking met lokale artiesten en haar zakenpartner ontwikkelde ze een kleurrijke fantasiewereld waarin bezoekers zich kunnen verliezen. Ze kunnen schommelen in een jungle, een duik nemen in een bad roze marshmallows, dansen onder een glinsterende discohemel of een confettidouche nemen. Bij al die activiteiten maken bezoekers selfies, die ze delen op sociale media.

De eerste Wondr-vestiging staat in Amsterdam en dit jaar wil Mendes uitbreiden naar twee andere landen. Eén locatie staat al vast: in juni opent een 1800 vierkante meter grote ruimte in Tel Aviv, waar meer nadruk­ op virtual reality komt te liggen.

➔ Wapenfeit: De teller staat inmiddels op 75.000 bezoekers.

➔ Les geleerd: Vertrouwt­ altijd op haar onderbuik-gevoel.

Opruimer

Theo Kik, 34

Medeoprichter Mr. Fill

Theo Kik strijdt tegen zwerfafval. Hij is medeoprichter en directeur van Mr. Fill, dat een afvalbak heeft ontwikkeld die het vuil samenperst.

Het systeem werkt op zonne-energie – heel groen dus – en heeft als voordeel dat een afvalbak minder snel vol zit. Dat voorkomt dat mensen hun afval dan maar op de grond gooien. Bovendien hoeven vuilniswagens minder vaak op pad om de bakken te legen en dat scheelt kosten en CO2-uitstoot.

‘Afval is wereldwijd een groot probleem, maar dat lossen wij op met onze slimme afvalbak’

De slimme afvalbakken hebben een sensor die meet hoe vol ze zitten. De eigenaar van de bakken krijgt via een computerprogramma een seintje als een bak moet worden geleegd. De software geeft ook nog eens een intelligente route om de bakken zo efficiënt mogelijk te legen.

Onder meer Amsterdam, Londen en Berlijn maken gebruik van de slimme vuilnisoplossing. Dit jaar levert Kik met zijn bedrijf alle afvalbakken op de wereldtentoonstelling Expo 2020 in Dubai.

➔ Wapenfeit: De afvalbakken van Mr. Fill staan in 25 landen.

➔ Zijn advies: ‘Denk groot, pak door en verzamel een goed team om je heen.’

Vergroener

Tessa Duste, 31

Medeoprichter Moss en Hrbs

Wat hebben Booking.com, La Place en de Bijenkorf met elkaar gemeen? Ze zijn allemaal ‘vergroend’ door Tessa Duste en haar team. Duste is medeoprichter van het groene architectuurbedrijf Moss (Makers of Sustainable Spaces) en de verse kruiden-service Hrbs.

In haar ontwerpen spelen planten een centrale rol en dan niet de obligate sanseveria in een pot hydrokorrels. Voor Duste gaan esthetiek en duurzaamheid hand in hand. Haar bureau maakt van een dakterras, een restaurant of een kantoor een sprankelende oase. Duste noemt Moss ‘een combinatie van een architectenbureau en een hoveniersbedrijf’. ‘Hiermee hebben we een unieke positie.’

Haar andere initiatief, Hrbs, levert kruiden, eetbare bloemen en verse plantjes op abonnementbasis. Onder de 160 afnemers zijn sterrenrestaurants, maar bijvoorbeeld ook Google en McKinsey.

➔ Wapenfeit: Zag het aantal klanten voor het kruidenabonnement in één jaar met honderd bedrijven toenemen.

Uitvinder

Willem Pennings, 25

Oprichter Kaplock

Jas gejat, of per ongeluk meegenomen door een dronken idioot. Het is een van de grootste ergernissen bij het uitgaan. Waarom heeft nog niemand een kapstok uitgevonden die op slot kan?

Nou, zo’n kapstok is er wel. Willem Pennings heeft hem twee jaar geleden bedacht met compagnon Dhargyäl van Oorschot en brengt hem nu op de markt. Het idee is simpel, je gooit een muntje in de kapstok en er komt een kabel los. Die haal je door de mouw van je jas en daarna duw je het uiteinde van de kabel in de kapstok terug. Klik, op slot.

‘Ik wilde meteen uit de schoolbanken een bedrijf opstarten’

Tijdens zijn studie Werktuigbouwkunde had Pennings een lijstje met leuke ideeën voor uitvindingen. Hij had bovendien het voornemen in elk geval één keer in zijn leven een bedrijf op te zetten. ‘Het leek me het beste dat meteen uit de schoolbanken te gaan doen; zonder verantwoordelijkheden en met alle vrijheid en tijd om iets te proberen.’ Dat is gelukt en dit jaar wil Pennings doorgroeien naar een ton omzet per maand.

➔ Wapenfeit: Verkocht binnen een halfjaar 5000 kaplocks; ze staan op dertig locaties.

➔ Zou emigreren naar: Zweden. ‘Lekker werkweer en geen last van hooikoorts.’

AI-specialist

Miriam Huijser, 26

Oprichter Aiir

Vliegtuigen worden voortdurend en nauwgezet gecontroleerd. Dat is duur en tijdrovend, vooral het nakijken van de motoren.

Toen Miriam Huijser haar master Kunstmatige Intelligentie (AI) deed, kwam KLM daarom naar de universiteit met een verzoek: konden de studenten een manier bedenken om de inspectie van de binnenkant van vliegtuigmotoren te automatiseren? ‘Wij hebben toen een prototype van de apparatuur en de software gebouwd waar de maatschappij blij mee was’, vertelt ze.

‘Vervolgens hebben we Aiir opgericht om het product verder te ontwikkelen en op de markt te brengen.’

Hoe het werkt? ‘We sluiten onze apparatuur aan op camerasystemen om zo de beelden in de motor op te vangen en deze razendsnel te analyseren, terwijl de monteur de inspectie uitvoert. Als hij iets mist, geeft onze AI-assistent een seintje. Ons systeem fungeert als een extra paar ogen.’

➔ Wapenfeit: Haalde afgelopen zomer een half miljoen investeringsgeld op bij het Mainport Innovation Fund.

Laserexpert

Harm Medendorp, 32

Medeoprichter Laser Precision Solutions

Vertraagde treinen zijn vervelend. Maar nog vervelender is het als de vertraging komt door natte bladeren op het spoor. Daar moet toch onderhand een oplossing voor zijn? Als het aan Harm Medendorp ligt, is het probleem van gladde sporen nu snel verholpen. Hij ontwikkelde een techniek om vuile sporen schoon te maken. Een sterke laser, aangebracht op een speciale trein, verwijdert tijdens het rijden de gladde laag. ‘Dan kunnen treinen op tijd remmen en glijden ze niet meer door’, legt Medendorp uit.

Er is nu een commercieel prototype dat vier keer zo hard rijdt als de eerste versie in 2016. Uiteindelijk moet zijn lasertechniek wereldwijd op de markt komen, zodat een einde komt aan gladde sporen.

➔ Wapenfeit: Zijn laser werd vorig jaar voor het eerst een hele herfst ingezet in de dienstregeling op de Long Island Rail Road in New York.

➔ Zijn advies: Budgetteer nooit te krap voor een ontwikkelingstraject. ‘Het loopt nooit zoals je graag wilt, dus vraag meer voor je idee.’

Strijder

Mohammed Saiah, 25

Gemeenteraadslid en ondernemer

Hij voerde succesvol actie om mbo’ers als studenten aangemerkt te krijgen, met alle statusverhoging en maatschappelijke voordelen van dien. Saiah zat zelf op het mbo en vond: een mbo’er studeert, dus hij is een student en geen leerling. Zijn activisme leverde hem voor D66 een zetel op in de gemeenteraad van Utrecht, waar hij ‘onwijs trots’ op is.

‘Mbo’ers zijn het fundament van dit land, maar ze krijgen te weinig waardering’

Maar, waarschuwt hij, er is een cultuuromslag nodig. ‘We moeten nog steeds werken aan het beeld dat de samenleving van het mbo heeft.’

Saiah is tevens ondernemer. Zijn bedrijf OM Campaign Company geeft trainingen en helpt organisaties met het bedenken en uitvoeren van campagnes, liefst met een maatschappelijke inslag. Uitgangspunt voor elke campagne is voor Saiah dat iedereen een verhaal heeft. ‘Wij zetten onze ervaringen en kwaliteiten in om die verhalen vorm te geven.’

Het doel van een campagne is niet mis: de wereld beter maken. Saiah: ‘Bijdragen aan een positieve samenleving is wat mij drijft. Daar steek ik met heel veel liefde al mijn tijd en energie in.’

➔ Wapenfeit: Zijn inzet leidde tot de waardering van mbo’ers als studenten.

➔ Maatschappelijke uitdaging: De groeiende kloof tussen arm en rijk.

Snacker

Anouk Snelders, 28

Oprichter Health Food Wall

De automatiek is een puur Hollands fenomeen: €1,50 erin, luikje open, snack eruit en happen maar. Geen wonder dus dat de eerste vegetarische en veganistische automatiek ook uit Nederland komt: de Health Food Wall. ‘Door de snelheid en het gemak verlaag je de drempel om gezonde eetkeuzes te maken’, vertelt oprichter en mede-eigenaar Anouk Snelders. Ze heeft een achtergrond als diëtist en kok.

De Health Food Wall staat inmiddels op luchthaven Schiphol, bij het Universitair Medisch Centrum in Amsterdam en op het kantoor van tankstationketen Q8, maar dat aantal moet snel toenemen. ‘De automaat komt bijvoorbeeld ook bij cateraars te staan’, vertelt Snelders.

Snelders kijkt met veel interesse naar voorbeeld Zuid-Korea, niet alleen omdat de meeste restaurants en winkels er 24 uur per dag geopend zijn, maar omdat er ‘veel liefde en respect voor cultuur is die onder meer terugkomt in gebruiken rondom de eetmomenten’.

➔ Wapenfeit: Ging in 2019 een samenwerking aan met tankstationketen Q8.

Warmhouder

Bas Timmer, 29

Oprichter Sheltersuit

De vader van vrienden van Timmer overleed op straat. Onderkoeld, doordat de daklozenopvang gesloten was. De modeontwerper voelde dat hij iets moest doen en bedacht een waterdichte jas met aanritsbare slaapzak: de Sheltersuit.

Dit warme pak houdt mensen zonder dak boven hun hoofd warm. Het wordt gemaakt van restmaterialen uit de textielindustrie, door vluchtelingen, in het eigen naaiatelier. Het merk verwerkt creatief alle stoffen die het ontvangt: van op festivalterreinen achtergelaten slaapzakken tot oude banners van bedrijven.

‘Ik wil iedereen wereldwijd warmte en waardigheid bieden’

Tijdens een reis naar Amerika schrok Timmer van het ‘ontiegelijke’ aantal daklozen. ‘Ik kon in Austin, Texas, al zo honderd exemplaren uitdelen.’ Hij streeft ernaar de pakken de hele wereld over te krijgen, naar alle plaatsen waar ze nodig zijn. Ook wil Timmer ze graag lokaal produceren. Een ander doel voor dit jaar is het ontwikkelen van een duurzaam verdienmodel. ‘We zijn nu nog te afhankelijk van donaties.’

➔ Wapenfeit: Werkt samen met Unicef en haalde onlangs meer dan €180.000 op.

➔ Beste en slechtste eigenschap: ‘Ik ben creatief, maar kan behoorlijk ongeduldig zijn.’

Reisbegeleider

Claudette van Schubert, 28

Producteigenaar NS-app

Het wordt steeds drukker op het perron en in de trein, ziet ook Claudette van Schubert. Het is aan haar het reizigers zo makkelijk mogelijk te maken met de NS-app, waar ze producteigenaar van is.

Met de app plan je je reis met al het openbaar vervoer op basis van actuele reisinformatie, maar daarnaast werken Van Schubert en haar team hard aan ‘persoonlijke, proactieve en betrokken reisbegeleiding’. Wat je je daarbij moet voorstellen? Onder andere de inmiddels gelanceerde zitplaatszoeker, die laat zien in welk rijtuig er nog zitplaatsen zijn, de mogelijkheid het aantal beschikbare ov-fietsen te checken en om tijdens je reis te switchen van tweede naar eerste klasse.

Mooi voor wie handig is met zijn mobiel, maar niet iedereen kan goed omgaan met een smartphone. ‘We betrekken daarom verschillende gebruikers bij de verdere ontwikkeling van de app.’

➔ Wapenfeit: Het aantal actieve gebruikers van de NS-app groeide in 2019 met meer dan 17 % naar ruim 2,2 miljoen gebruikers per maand.

Slaapkop

Julian Jagtenberg, 24

Oprichter Somnox

Familieleden van Julian Martijn Jagtenberg waren slechte slapers, dus gingen ze naar de huisarts toe. Die schreef medicatie voor. ‘Maar die middelen werkten verslavend en hadden bijwerkingen’, zegt hij. Dat moet anders, vond hij toen hij aan het Robotica Instituut aan de TU Delft studeerde. Na de nodige prototypes en veel literatuuronderzoek kwam hij met slaap-robot Somnox.

‘Ik help de wereld aan een betere nachtrust’

Het apparaat, dat wat weg heeft van een kussen, speelt onder meer rustgevende geluiden af en maakt stijgende en dalende bewegingen om een rustige ademhaling te stimuleren.

Jagtenberg probeerde de Somnox eerst uit op familie en vrienden, met goed resultaat. Toen werd er serieus getest, en ook ‘in een grotere setting bleek de robot mensen op natuurlijke wijze sneller en dieper in slaap te kunnen krijgen’. Dat was het begin van Somnox.

De markt is lastig, zegt hij, want ‘onze producten zijn soms van klinische aard’. Dat betekent dat hij met veel regels rondom regulering en certificatie te maken­ heeft en ‘dat zijn lange, kostbare en risicovolle processen­’.

➔ Wapenfeit: Werkt samen met matrassenfabrikant Auping.

➔ Les geleerd: Door het harde werken vergat hij soms zijn vrienden en familie. ‘Deze mensen zijn je vangnet.’

Vergeet-me-nietje

Enny van Arkel, 32

Ouderenondernemer

Enny van Arkel heeft drie ondernemingen: OGJG (Oud Geleerd Jong Gedaan), 1330 en Van Arkel Advies. Ze hebben één onderwerp gemeen: generaties verbinden en het welzijn van ouderen verbeteren. Bij de stichting OGJG geven studenten colleges over hun vakgebied aan ouderen. Dit jaar volgen 8000 ouderen colleges met 300 studenten als docent.

Uit het gedachtegoed van OGJG is het spel 1330 ontstaan. Dat bevat 101 kaarten met vragen over kunst & geschiedenis, cultuur & maatschappij, tradities & wetenschap en psychologie & filosofie. Het doel van het spel is niet te laten zien hoeveel je weet – dan schrijf je je maar in voor De Slimste Mens – maar om jong en oud met elkaar te verbinden door hun kennis, meningen en ervaringen te delen.

Van Arkel Advies richt zich indirect op (dementerende) ouderen, namelijk door zorg- en welzijnsorganisaties en gemeenten te adviseren over ouderenwelzijn. Haar wens voor als ze later 80 is, zal niemand verbazen: ‘Ik wil liefdevolle mensen om me heen, die me waardig behandelen en me serieus nemen, ook als mijn geheugen of fysieke gestel me in de steek gaat laten.’

➔ Wapenfeit: Verwierf vooraanstaande ambassadeurs, onder wie hoogleraar Erik Scherder.

➔ Dankbaar voor haar compagnon Ilse Nieuwland. ‘Met haar samenwerken maakt elke dag tot een feest.’

Kleurbaas

Laurens van Dort (30)

Oprichter Fairf

Fairf. De woordspeling zegt het al. Dit bedrijf maakt duurzame verf. Laurens van Dort, afgestudeerd aan de TU Delft op het bouwen van start-ups, zocht een paar jaar geleden naar producten waarin nog veel innovatie mogelijk is. In de bouwmarkt viel het hem op dat er geen duurzame verf te koop was. Hij besloot daar verandering in te brengen.

De verf die hij produceert is gemaakt van natuurlijke grondstoffen. Volgens Van Dort doet het product in kwaliteit en gebruikersgemak niet onder voor reguliere verf en kan het snel aan huis worden geleverd. Hij rekent dan ook op een doorbraak voor zijn product. ‘Door de hoge kwaliteit en snelle service is er bijna geen drempel meer om te kiezen voor duurzaam’, zegt hij.

Fairf heeft in elk geval de wind in de zeilen; het bedrijf ontving in 2018 de ASN Bank Wereldprijs, levert inmiddels aan schildersbedrijven en de bouw, en het aantal ‘fairfspots’, waar je de kleuren kunt bekijken, groeit snel.

➔ Wapenfeit Verkocht onlangs zijn bedrijf aan verfproducent Baril Coatings.

Werkverschaffer

Diem Do, 33

Oprichter CodeGorilla

Do komt uit Emmen en dat bleek na het behalen van haar diploma Culturele & Maatschappelijke Vorming niet de makkelijkste plaats om een baan te vinden. Wel was er veel vraag naar personeel in de IT-sector. Daarom leerde ze zichzelf programmeren, voor een baan bij veilingsite Catawiki. En nu leert ze dit anderen ook: na een bootcamp van drie maanden bij CodeGorilla kunnen werkzoekenden programmeren. Daarna bemiddelt het bedrijf van Do ook tussen kersverse programmeurs en bedrijven die IT-talent zoeken.

‘Wij weten voorheen verborgen talent in iedereen naar boven te halen’

‘Bij de werving en selectie kijken we niet naar achtergrond, opleiding, of werkervaring’, vertelt Do. ‘Mijn opleidingsmethode haalt het beste uit iedereen, ook uit mensen met een afstand tot de arbeidsmarkt, van wie je misschien niet verwacht dat ze IT-talent in zich hebben.’ Bijkomend voordeel is volgens Do dat ze hiermee de sector diverser maakt. Er belanden via haar opleiding bijvoorbeeld veel vrouwen in de IT-wereld.

➔ Wapenfeit: Won in 2019 de Ignite Award, een prijs van €100.000 voor startende sociale ondernemers.

➔ Grootste belemmering: Het managen van haar agenda en energieniveau, en dat van haar team. ‘Ik werk meer dan tachtig uur per week, maar dat kan ik niet van mijn team vragen.’

Bruggenbouwer

Franca Waanders, 27

Producteigenaar bij Aegon

Franca Waanders vormt bij Aegon de brug tussen de IT-teams en de oplevering van de software voor klanten. Daartoe knipt ze grote softwareprojecten op in kleine stukjes, waardoor ze risico’s verkleint en uiteindelijk innovaties makkelijker worden.

Volgens Waanders kan de financiële dienstverlener zo eerder inspelen op klantwensen. ‘Onze klanten hebben hun financiële informatie tegenwoordig onder hun duim beschikbaar’, vertelt ze, ‘en willen hun zaken zo snel mogelijk kunnen regelen.’

Ze weet ingewikkelde materie simpel uit te leggen en heeft zich ten doel gesteld dit jaar uit te dragen hoe belangrijk en veelzijdig een IT-baan is, omdat ze anderen wil enthousiasmeren.

➔ Wapenfeit In 2019 genomineerd voor de Young Talent Award van Stichting Topvrouw van het Jaar.

➔ Beste en slechtste eigenschap ‘Ik ben een doorzetter, maar neem vaak te weinig tijd om te genieten van de weg ergens naartoe – terwijl dat achteraf de leukste momenten zijn.’

Vervoerder

Derk van der Have, 28

Medeoprichter Brenger

Het gouden idee voor een bedrijf kan op ieder moment komen. Zo vergat de schoonmoeder van Derk van der Haves compagnon haar mobiele telefoon in Doetinchem, een eind van huis. Van der Have en zakenpartner Wisse Koedam gingen online op zoek naar iemand die toch al van Doetinchem richting haar woonplaats zou rijden en de telefoon zou kunnen meenemen. Ze vonden geen website of app die dit aanbood, dus besloten ze zelf een bezorgservice te beginnen. Ze richten zich op grote items, zoals een bank of een wasmachine. ‘Die producten vervoeren is voor mensen duur en tijdrovend.’

‘Ons doel is elk busje op de weg zoveel mogelijk te benutten’

De oprichters laten gebruikers hun spullen versturen via een koerier die toch al de kant van de ontvanger op gaat. Ze willen iedere voorheen onbenutte vierkante meter in een busje optimaal benutten. Dat is voordelig voor gebruiker, koerier en het milieu, doordat er uiteindelijk minder mensen op de weg zijn. Brengers rijden al door Nederland en België. Van der Have hoopt snel uit te breiden naar het volgende land in Europa.

➔ Wapenfeit: Vervoerde al meer dan 70.000 meubels en andere grote spullen.

➔ Als hij iets heel anders zou gaan doen: richtte hij een hiphoplabel op met een maatschappelijk verbindende rol.

Gever

Sandra van Beest, 34

Oprichter The Social Handshake

Alles wat je makkelijker maakt, wordt meer gedaan. Daarom maakt Van Beest geven aan een goed doel makkelijk. Onder de noemer LoonGift geven werknemers als hun salaris wordt gestort automatisch een deel van hun loon aan een goed doel naar keuze. Hierbij krijgen ze ook nog een belastingvoordeel.

‘Mensen willen van nature goeddoen’, zegt de ondernemer. Zelf wilde Van Beest ook meer bijdragen aan een betere wereld tijdens haar werk als consultant bij Boston Consulting Group. En ze bespeurde dit gevoel bij collega’s op de Zuidas. Daar zit veel potentieel voor die betere wereld, dacht ze.

Eind 2020 moet geven vanuit loon dé nieuwe secundaire arbeidsvoorwaarde zijn. Volgens Van Beest willen steeds meer bedrijven met hun medewerkers goeddoen.

➔ Wapenfeit: Sloot in oprichtingsjaar 2019 een overeenkomst met de Belastingdienst.

➔ Persoonlijk ontwikkelpunt: Bewuster leren genieten. ‘Als je een bedrijf aan het opzetten bent, race je maar door.’

Verpakker

Jouri Schoemaker, 28

Medeoprichter Pieter Pot

Het kost aardig wat tijd en moeite om boodschappen te doen zonder met eenmalige plastic verpakkingen thuis te komen.

Dat merkten Schoemaker en zijn compagnon Martijn Bijmolt ook. De opkomst van onlinesupermarkten zoals Picnic én de melkboer van vroeger met zijn glazen flessen inspireerde hen.

De twee begonnen in de zomer van 2019 met het bezorgen van, vooral houdbare, boodschappen in glazen weckpotten, in Rotterdam. Ook buiten de Maasstad wilden mensen de potten thuisbezorgd krijgen: 4000 consumenten schreven zich in op een wachtlijst.

Vanaf april kan iedereen in Nederland de producten van Pieter Pot online bestellen. Het bedrijf haalt de lege potten op, maakt ze schoon en vult ze opnieuw. PostNL handelt de bezorging af. Zo kunnen consumenten volgens Schoemaker plastic terugdringen, maar wel met hetzelfde gemak als ‘gewoon’ online boodschappen doen.

➔ Wapenfeit: Haalde in 2019 bij de eerste investeringsronde een half miljoen euro op.

Vegetariër

Valerie Bos, 25

Medeoprichter Knakwortel

Stel, je bent vegetariër en je vindt bijna geen enkele groente lekker. Dan wordt koken wel een opgave. Valerie Bos ondervond dat dilemma­ en sprak erover met beste vriend Koen Kaljee.

Samen kwamen ze met de oplossing, waar ze meteen ook hun bedrijf van maakten: sous-vide gegaarde bospeentjes gemarineerd in gerookte kruiden en specerijen.

‘Groente moet van een bijrol in onze maaltijden naar de hoofdrol’

Knakwortel heet het product en de onderneming. Verkoop gaat nog vooral via groothandels als Sligro, Hanos en cateraars. Bos noemt het een uitdaging om haar product rechtstreeks bij de consument te krijgen. Knakwortel lag bijvoorbeeld wel bij geselecteerde winkels van Albert Heijn, maar supermarkten vinden het in haar beleving risicovol om start-ups zoals Knakwortel ruimte te bieden ‘omdat consumenten niet snel iets nieuws proberen en we geen Unilever zijn die een hoop geld in het laatje brengt’.

Sinds de oprichting verkochten Bos en haar team 200.000 knakwortels. Recentelijk lanceerde Bos een nieuw product: ijsjes van groente.

➔ Wapenfeit: Won in 2018 de Product Pitch van Albert Heijn.

➔ In 2070 ... ‘lachen we om economische groei en staat de gezondheid­ van mens en natuur op nummer één.’

Oplader

Daan Geldermans, 26

Medeoprichter Skoon Energy

Alles elektrisch, niets meer fossiel. Wat tien jaar geleden een utopie leek, is vandaag denkbaar. Daan Geldermans werkt er, met compagnon Peter Paul van Voorst, graag aan mee. De twee bedachten als studenten Maritieme Techniek aan de TU Delft de verwisselbare batterijcontainer, waarmee schepen uitstootvrij kunnen varen.

Om de batterij breed verspreid te krijgen, en er dus geld aan te kunnen verdienen, moesten ze een stap verder gaan. Dat doen ze met een onlinedeelplatform waar vraag naar en aanbod van mobiele batterijen bij elkaar komen. Wie een batterij heeft, kan die verhuren, en wie zich niet meteen een eigen batterij kan veroorloven kan er een huren.

Op die manier wil hij het gebruik van grote batterijen voor alle plekken, van festivals tot bouwplaatsen, vergemakkelijken. ‘Het huren van een batterij moet net zo makkelijk worden als het boeken van een hotelkamer.’

➔ Wapenfeit: Kees Koolen (oud-ceo van Booking.com) en scheepsbouwer Damen Shipyards investeren in het bedrijf.

Theeleut

Matthijs Westerwoudt, 31

Medeoprichter Ptthee

Een verdienmodel dat de aarde niet uitput, maar juist bijdraagt aan haar herstel. Matthijs Westerwoudt bedacht met zijn compagnon Daan van Diepen een bedrijf dat de natuur een handje helpt én geld oplevert.

Het idee ontstond toen de twee op bezoek waren bij een boer. ‘Hij plukte elke avond kruiden in een door hem beheerd natuurgebied om daar vervolgens een kop thee van te zetten’, vertelt Westerwoudt. Toen ging er een lampje branden: kruidenthee kan gemaakt worden van een groot aantal bloemen en kruiden die in Nederland groeien. ‘Deze bloemen en kruiden vormen ook nog eens de basis voor het behoud en herstel van biodiversiteit.’

‘Onze thee van Nederlandse kruiden draagt bij aan herstel van biodiversiteit’

Nader onderzoek wees uit dat praktisch alle kruiden die nu als kruidenthee worden gedronken uit het buitenland komen. Een gemiste kans volgens het duo. Dus zaaiden ze kruiden in aan de randen van akkers en weilanden van aangesloten boeren. Klanten ontvangen de theepakketten per post. ‘Vandaar de naam Ptthee, uit te spreken als peeteetee.’

➔ Wapenfeit: Won in 2019 de ASN Bank Wereldprijs.

➔ Belangrijk leermoment: ‘Te klein denken en daardoor te weinig voorraad hebben op de momenten dat er een piek in orders is.’

Investeerder

Eva de Mol, 35

Medeoprichter Capitalt

Het eerste door vrouwen geleide durfkapitaalfonds uit Nederland voor techstart-ups is een feit. Eva de Mol is een van de oprichters en samen met haar compagnon steekt ze geld in jonge bedrijven die diversiteit hoog in het vaandel hebben staan.

Ze bedacht het fonds nadat ze ontdekt had dat negen van de tien investeringen naar een homogene groep mannelijke ondernemers gaan. Dat is zonde, want het aanbod is voldoende divers. Uit onderzoek blijkt ook dat jonge bedrijven beter presteren als ze worden geleid door gemengde teams.

Als wetenschapper doet De Mol ook onderzoek naar diversiteit en probeert ze meer vrouwen ‘haar’ wereld in te krijgen door rolmodellen zichtbaarder te maken. Zelf heeft ze dit rolmodel al haar hele leven: ‘Mijn moeder werd al jong professor. Daardoor was het bij ons thuis normaal dat vrouwen veel werken.

➔ Wapenfeit: Lanceerde in 2019 met Constantijn van Oranje en Alexander Ribbink (ex-topman TomTom) Fundright, voor meer investeringen in vrouwelijk ondernemerschap.

Hergebruiker

Sam van Tol, 25

Oprichter Correctbook

Tijdens een vakantie in Zuid-Afrika kwam Van Tol erachter dat scholen daar nauwelijks over schrijfmateriaal beschikten. Iedere dag gaan volgens hem 250 miljoen kinderen naar school zonder pen en papier. ‘Zo leren ze nooit lezen en schrijven’, zegt hij.

Daarop bedacht hij Correctbook, dat oneindig uitwisbare notitieboeken maakt. Gebruikers schrappen met een gum of doekje in een handomdraai de met stift opgeschreven tekst. Voor gebruikers hier scheelt dat papier, geld en rommel, en schoolkinderen in Afrika krijgen schrijfmateriaal: voor ieder verkocht notitieboekje kan een kind in Afrika een trimester lang schrijven.

‘Ik streef ernaar schrijven voor iedereen toegankelijk te maken’

Hij laat de boekjes maken in Rwanda om de werkgelegenheid daar te stimuleren. Grote bedrijven als Bol.com en ABN Amro kochten de boekjes voor hun medewerkers en hij verkoopt ze bij onder meer AKO en Bruna. Dit jaar hoopt hij het aantal verkooplocaties flink uit te breiden. ‘De bedoeling is ze ook in Frankrijk, Engeland en Duitsland aan de man te brengen’, zegt Van Tol.

➔ Wapenfeit: Heeft inmiddels bijna 38.000 kinderen op school in Afrika kunnen helpen.

➔ Eerste baantje: Postbezorger.

Afvalverzamelaar

Eva Aarts, 22

Medeoprichter Waterweg

Maak van een afvalstroom een verdienmodel. Dat was de opdracht bij een ontwerpwedstrijd waaraan student Eva Aarts meedeed. Haar team kwam met het winnende idee: van bagger water- doorlatende tegels maken.

Inmiddels mag Aarts zich ondernemer noemen. Ze is medeoprichter van Waterweg, een bedrijf dat de baggertegels op de markt brengt en nog meer bouwmaterialen van die afvalstof wil maken. Daarmee lost het bedrijf twee problemen op, legt ze uit. ‘Er is een overschot aan bagger en een tekort aan circulaire bouwmaterialen.’

Het bedrijf heeft al een eerste straat opgeleverd, geplaveid met tegels van bagger. Dat moeten er nu snel meer worden. Haar doel voor 2020? ‘Een straat opleveren in Rotterdam, die gebruikt wordt door Rotterdammers. En ik wil mijn bachelor-scriptie inleveren.’

➔ Wapenfeit: Leverde in 2019 in Delft een straat op met waterdoorlatende tegels van bagger.

➔ Persoonlijk leerpunt: ‘Ik wil brutaler worden in het vragen om geld of gunsten.’

Wijnkenner

Max Wijsman, 28

Medeoprichter Polariks

Is het nog leuk om wijnboer te zijn nu het klimaat almaar wispelturiger wordt en de klant veeleisender? Makkelijk is het in ieder geval niet.

Twee jonge Nederlanders hebben een technologie ontwikkeld die wijnboeren over de gehele wereld kan helpen. Met de camerasensortechniek van hun bedrijf Polariks kan een wijnboer de rijping van de druivenstruik continu volgen en het beste moment voor de oogst bepalen. ‘De boer krijgt direct inzicht in de status van de hele wijngaard’, zegt medeoprichter Max Wijsman.

Wijsman is de technische man, zijn zakenpartner Dennis van der Wiel (‘net zo gedreven en koppig als ik’) doet de commerciële kant van Polarisk. Dit jaar moet hun bedrijf de grote stap maken: ‘We hebben succesvolle pilotprojecten afgerond bij de bekendste wijnhuizen in de Bordeaux; ons streven is dat eind dit jaar twintig van de beste wijnhuizen ter wereld onze techniek gebruiken.’

➔ Wapenfeit: Won in 2019 de Young Makers Award van hightechbedrijf ASML.

Koele kikker

Ronald Hagenstein, 34

Algemeen directeur Otflow

Wie een sinaasappel eet of een perzik, realiseert zich misschien dat die een lange weg heeft afgelegd, per boot of truck. Maar van de hoogwaardige technologie om hele containers met fruit op de juiste temperatuur te houden, heeft maar een enkeling benul. Zoals Ronald Hagenstein, algemeen directeur van Otflow, dat een koelsysteem ontwikkelde dat ervoor zorgt dat de lucht in een container overal dezelfde temperatuur heeft.

‘Wij gaan voedselverspilling tegen met een simpele oplossing’

Hagenstein is van oorsprong ontwerper en reclameman. Een van zijn klanten was Otflow. Hij vond het product zo interessant en perspectiefrijk, dat hij een deelneming in het bedrijf nam. Nu gaat tachtig procent van zijn tijd op aan Otflow. Het voelt goed, zegt Hagenstein, ook al doordat door ‘zijn’ product fors minder fruit hoeft te worden weggegooid na transport.

Inmiddels telt het bedrijf meer dan vijftig klanten in vijftien landen. De groei zit in Chili, Costa Rica en Mexico. Risicovolle bestemmingen en lokale partners zijn niet altijd een geschikte match gebleken.

➔ Wapenfeit: Won in 2019 de Nieuwe Heldenprijs, onderdeel van de Rotterdamse Ondernemersprijs.

➔ In 2070 eten we volgens Hagenstein insecten en nog te ontwikkelen duurzame vleesvervangers.

Onderwijzer

Thiëmo Heilbron, 33

Directeur Fawaka Ondernemersschool

Duurzaamheid, (sociaal) ondernemen en werken met kinderen: voor Heilbron komen zijn grootste interesses samen in de door hem opgerichte Fawaka Ondernemersschool. Dit initiatief leert kinderen en jongeren duurzaam ondernemen. In het programma ‘choco ondernemers’ leren ze bijvoorbeeld hoe een fairtradechocolademerk opgezet wordt, van het maken van de lekkernij tot het ontwerpen van wikkels en budgetteren.

Voor zijn Ondernemersschool werkt Fawaka samen met scholen, welzijnsorganisaties, festivals, overheden en het bedrijfsleven. In het afgelopen jaar bereikte het bedrijf volgens Heilbron een paar duizend kinderen.

Fawaka richt zich ook op ‘achterstandswijken’, want een duurzame wereld moet breed gedragen worden. ‘In alle wijken is veel talent te vinden. Kinderen ontwikkelen zichzelf, maar nemen hun omgeving daar ook in mee.’

➔ Wapenfeit: Begon in 2019 samenwerkingen met onder meer het ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap en dierentuin Artis.

Kindervriend

Hanaâ Benjeddi-Talhi, 29

Oprichter Humans of Health

Hanaâ Benjeddi-Talhi vond haar studie geneeskunde interessant, maar ze zag dat de zorg soms niet werd verleend zoals zij dat zou willen en ze merkte ‘dat het zorgsysteem er geregeld andere definities van gezondheid op na hield dan ik zelf had’.

Ze ontdekte dat ze daar niet alleen in stond. Met medestudenten richtte ze Humans for Health op, een leiderschapsplatform voor jonge artsen van over de hele wereld om ‘zelfkennis te vergroten, jezelf sterker en effectiever te maken als dokter en dienend leiderschap te cultiveren’.

‘Ik ben een leiderschapsplatform gestart voor persoonlijke ontwikkeling in de zorg’

Benjeddi-Talhi, inmiddels­ kinderarts in opleiding, bewondert kinderartsen die hun werk innovatief uitvoeren: ‘Zoals een dokter die in Marokko­ zijn eigen kinderziekenhuis heeft opgezet of een dokter die medische missies voor kinderen over de hele wereld runt.’

Dat voelt zo veel beter dan de machteloosheid die ze ervoer tijdens een bezoek aan een vluchtelingenkamp op het Griekse eiland Lesbos, ‘waar je niets kunt betekenen voor kinderen doordat je de middelen niet hebt, en kinderen het daardoor soms niet redden’.

➔ Wapenfeit: Genomineerd voor de Young Talent Award van Stichting Topvrouw van het Jaar in 2019.

Baanbezorger

Jasper Kool, 30

Algemeen directeur Happy Tosti Groep

De werkloosheid staat in Nederland op een recordlaagte. Mooi, maar op zo’n krappe arbeidsmarkt worden mensen met een arbeidsbeperking juist weggedrukt, weet Jasper Kool. Hij is er de man niet naar om het bij kritiek te laten. Sinds 2015 heeft hij de Happy Tosti Groep, lunchrooms waar 65 procent van alle gewerkte uren voor rekening komt van medewerkers met een arbeidsbeperking.

Zeven vestigingen zijn er inmiddels, en dit jaar moeten er drie bij komen, zodat hij in totaal meer dan driehonderd mensen met een beperking aan betaald werk kan helpen. Verder staat de eerste bakkerij-bistroformule, De Broodbouwers, op het punt van opengaan in Den Haag.

Waar Kool blij van wordt? Van het feit dat alles zonder een cent zorgsubsidie is gerealiseerd en van de glimlach op de gezichten van zijn medewerkers.

➔ Wapenfeit: Biedt meer dan 150 mensen met een arbeidsbeperking betaald werk.

➔ Beste en slechtste eigenschap: ‘Ik kan goed mensen enthousiasmeren, maar werk ongestructureerd.’

Grensverlegger

Lynette Janssen, 30

Advocaat

De grote uitzoekopdracht van Lynette Janssen: hoe om te gaan met verschillen in rechtssystemen als een grote internationale onderneming in de financiële problemen komt. Voor haar proefschrift dook ze in de herstructureringsprocedures voor banken in Nederland, Duitsland en Engeland. Ze toonde onder andere aan dat het insolventierecht van de jurisdicties erg verschilt. Omdat de herstructureringsprocedures voor banken (nog) niet volledig geharmoniseerd zijn, kan het lastig zijn voor autoriteiten om samen te werken als een internationaal opererende bank omvalt. Dan kan onzekerheid ontstaan voor investeerders.

De kennis die ze opdeed als promovenda gebruikt ze nog iedere dag nu ze bij een Amerikaans advocatenkantoor in Londen werkt. ‘Ik probeer een grensoverschrijdende blik te hebben.’ Ze vertegenwoordigt met haar huidige baan vaak crediteuren van grote internationale ondernemingen in de financiële problemen.

➔ Wapenfeit: Studeerde in 2019 af aan Harvard Law School.

Energiebewaarder

Jiajun Cen, 31

Medeoprichter Aquabattery

Hoe sla je groene energie op een milieuvriendelijke manier op? Jiajun Cen ging met die vraag aan de slag en ontwikkelde met vier compagnons een batterij die dat doet met behulp van water en zout. De ingenieur test momenteel de batterij op The Green Village, de proeftuin op de campus van de TU Delft. Ook bouwt hij een verbeterde versie op het Italiaanse eiland Pantelleria.

Om altijd groene energie te kunnen leveren, is goede opslag hard nodig, anders is er onvoldoende stroom op de momenten dat het bewolkt is of als het even niet waait. Maar als er te veel groene stroom wordt opgewekt, biedt de batterij uitkomst. Die voorkomt dan dat het elektriciteitsnet overbelast raakt.

‘Onze uitvinding zal een revolutie teweegbrengen in de wereld van energie-opslag’

In tegenstelling tot andere batterijen die chemische stoffen gebruiken, is zijn batterij volgens Cen het enige elektrische opslagsysteem dat volledig duurzaam is. ‘We kunnen het water en zout eindeloos opnieuw gebruiken’.

Cen heeft er alle vertrouwen in dat hij de energietransitie met zijn batterij kan versnellen: de benodigde stoffen zijn ‘betaalbaar, duurzaam en schaalbaar’.

➔ Wapenfeit: Won in 2017 een Accenture Innovation Award.

➔ Ochtendritueel: Mediteert en reflecteert als hij opstaat.

Stadsverbeteraar

Emilie Röell, 31

Oprichter Doh Eain

Heeft de wereld nog geheimen voor Emilie Röell? Ze werd geboren in Toscane, studeerde in Leiden, Californië en Australië, werkte in Vanuata en woont en werkt nu al zeven jaar in Yangon (Rangoon), in Myanmar (ooit Birma). Ze leidt een ontwerpbureau, Doh Eain (Ons Thuis), dat zich richt op het verbeteren van de leefbaarheid van steden in Azië. ‘Dat doe ik door te werken aan behoud van cultureel erfgoed, publieke ruimte en duurzame mobiliteit.’ In de praktijk komt dat er vooral op neer dat Doh Eain oude gebouwen, straten en parken in Yangon renoveert of opnieuw inricht met lokale bewoners.

In de drie jaar dat Röells sociale onderneming bestaat, heeft die twintig oude panden of delen van oude panden gerestaureerd en 10.000 vierkante meter publieke ruimte geschapen. Voor dit jaar is het doel minimaal 5 miljoen euro op te halen, om ook in andere Aziatische landen te kunnen investeren in erfgoed.

➔ Wapenfeit: In 2019 verdubbelde het bedrijf in omvang (nu werken er 35 mensen) en verdriedubbelde de omzet.

Beelddenker

Safi Graauw, 31

Oprichter Cavemen Studios

Tijdens zijn studie aardwetenschappen merkte Graauw dat het moeilijk is om via de wetenschap maatschappelijke veranderingen teweeg te brengen. ‘Terwijl klimaatverandering vraagt om veranderingen in ons consumptiegedrag.’ Daarom gebruikt hij zijn favoriete medium film voor dit doel.

‘Ik gebruik film als instrument om maatschappelijke problemen op te lossen’

Met zijn bedrijf Cavemen­ Studios maakt hij documentaires en reclamefilms voor bedrijven, zoals een documentaireserie voor een ngo over het effect van klimaatverandering op de Masai in Kenia en de boeren in Tanzania. Verder regisseerde hij een commercial voor een vooruitstrevend uitzendbureau voor jongeren.

Zijn inspiratiebronnen? Internationale documentaires als Home en The True Cost, die door miljoenen mensen werden bekeken. En die, belangrijker nog, invloed hadden op het gedrag van consumenten.

➔ Wapenfeit: Werd in 2019 door het Genootschap voor Reclame uitgeroepen tot Jonge Haan, een prijs voor het opvallendste talent in de reclamewereld.

➔ Realistisch: toekomstbeeld We gaan volgens Graauw niet meer met pensioen.

Verdediger

Katrien van de Linde, 33

Directeur Human Rights Watch Nederland

Ze is een idealist, en dat moet je ook wel zijn als je ‘de mensenrechten wereldwijd wilt verdedigen door de internationale regelgeving aan te scherpen’. Dat doet ze zonder geld van de overheid, want anders komt haar onafhankelijkheid in het geding.

Als directeur van de Nederlandse tak van de internationale non-profitorganisatie Human Rights Watch betrekt Van de Linde verschillende partijen bij het verdedigen van mensenrechten wereldwijd, van het ministerie van Buitenlandse Zaken tot de pers. Dit jaar blijft de vluchtelingencrisis een van haar prioriteiten. ‘Ik wil daarvoor extra financiering binnenhalen, zodat omstandigheden voor vluchtelingen, zowel binnen als buiten de EU, verbeteren.’

Om geld op te halen praat ze met (familie)fondsen, vermogende particulieren en potentiële jonge gevers. Dat slaat aan. ‘Ik heb een groep van meer dan honderd young professionals aan ons kunnen binden als donateurs.’

➔ Wapenfeit: Droeg bij aan het afschaffen van kindhuwelijken in onder meer Tanzania en Malawi.

Pionier

Ruud Barth, 31

Oprichter Saia Agrobotics

Tuinbouw is een mooi vak: het telen van groenten en fruit, zodat mensen een gezond en smakelijk­ dieet kunnen hebben. Tegelijkertijd komt er ook een boel eentonig en fysiek belastend werk bij kijken. Het is arbeid waarvoor tuinders steeds moeilijker personeel kunnen vinden.

Verrassend genoeg is zulk werk nog niet geautomatiseerd, terwijl daar al twintig jaar onderzoek naar wordt gedaan. Barth werkte eerst mee als specialist in kunstmatige intelligentie bij Wageningen University & Research aan roboticaoplossingen voor de land- en tuinbouw. Na zijn promotie leidt hij nu Saia, een spin-off van de universiteit, die de robot op de markt moet brengen.

‘Robotisering is de volgende revolutie in de land- en tuinbouw’

Saia onderscheidt zich volgens Barth van de concurrentie, door zich in de eerste plaats op de plant te richten, en pas daarna op de techniek. Een stevige uitdaging, want elke plant is anders. Barths doel: van betaalde proefprojecten naar echte producten. ‘Hiervoor moet nog veel worden ingericht, maar dat zie ik als een gave roadmap voor 2020.’

➔ Wapenfeit: Het bedrijf telt inmiddels een team van vijf medewerkers.

➔ Kijkt dagelijks Minder dan een halfuur op zijn telefoon. ‘Dat was ooit veel meer …’

Toekomstbouwer

Felice Verduyn, 33

Investeringsmanager bij LSP

De mens wordt ouder­, maar niet per definitie gezond ouder. Ouderen vallen vaak ten prooi aan alzheimer, diabetes en hart- en vaatziekten, niet alleen zorgwekkende, maar ook geldverslindende aandoeningen.

Investeringsmanager Felice Verduyn-van Weegen ziet vooral de kansen. Voor de Amsterdamse investeringsmaatschappij LSP investeert ze in Europese medische bedrijven die zich ervoor inzetten mensen gezond oud te laten worden. Bij haar keuzes laat ze zich informeren door artsen en wetenschappers. Bij een investering treedt Verduyn-van Weegen toe tot de raad van commissarissen van het desbetreffende bedrijf. ‘Dan ben ik betrokken bij de belangrijkste beslissingen.’ Het uiteindelijke doel: het bedrijf succesvol maken en verkopen of naar de beurs brengen.

Waar zou ze als toekomstige 80-jarige zelf behoefte aan hebben? ‘Aan technologie en medicatie die me echt jong houdt, dus waardoor ik me ook jong voel’, vertelt ze. Ook hoopt ze dat tegen die tijd ouderdomsziektes zo veel mogelijk worden voorkomen.

➔ Wapenfeit: Is commissaris bij drie bedrijven waarin LSP investeert.

➔ Zakelijke tegenslag: Toen ze op het laatste moment een bedrijf moest teleurstellen door het geen investering te verlenen.

Blockchain-expert

Maarten de Borst, 31

Auteur De Powershift

Maarten de Borst studeerde financiële economie, raakte in de ban van blockchain en besloot zich het onderwerp eigen te maken. Vervolgens schreef hij het eerste Nederlandse lesboek over blockchain. Het 256 pagina’s tellende boek behandelt vragen als: wat is blockchain nu écht? Waarin verschilt het van bestaande technologieën? En waarvoor kan het worden ingezet? Daarnaast ontwikkelde hij voor onderwijsinstelling LOI een vak over het onderwerp.

De Borst richt zich niet op de technische kant, maar vertaalt blockchain, ‘een van de belangrijkste innovaties in de financiële sector’, naar commerciële mogelijkheden. Hij adviseert klanten uit vooral de financiële sector over blockchain en financiële innovatie. Daarnaast werkt hij parttime als adviseur crypto- en financiële misdaad bij de recherche.

➔ Wapenfeit: Publiceerde in 2019 het blockchainboek De Powershift.

➔ Zakelijk klankbord: Zijn vader. ‘Hij geeft geen antwoorden, maar stelt de juiste vragen.’

Hulplijn

Enya Seguin, 24

Medeoprichter Yapili

In veel Afrikaanse landen is gezondheidszorg geen vanzelfsprekendheid. Tegelijkertijd beschikt bijna iedereen er over een smartphone. Enya Seguin richtte daarom met een compagnon Yapili op, een digitaal platform voor medische dienstverlening dat gebruikers ‘betrouwbaar en vertrouwelijk gezondheidsadvies geeft’.

Het werkt als volgt: gebruikers kunnen via de app op hun telefoon vragen stellen over allerlei medische zaken. Ze krijgen van doktoren van over de hele wereld antwoord. De vragensteller krijgt, indien nodig, een doorverwijzing naar een medisch specialist. ‘Door grenzeloos te zijn kunnen we de toegang tot gezondheidszorg fors verhogen’, vertelt Seguin.

‘Onze app verbetert toegang tot gezondheidszorg in Afrika’

De klanten zijn bedrijven die deze tool voor hun medewerkers ter beschikking stellen. ‘Dat is een fundamentele verschuiving’, aldus Seguin, ‘werkgevers in Afrika houden zich nog niet echt met de gezondheid van hun mensen bezig.’

Ze hoopt dit jaar minimaal honderd bedrijven aan te sluiten op Yapili. Daarnaast zet ze zich in voor Delft Diagnostic Centres, dat volledig uitgeruste diagnostische centra bouwt en verscheept naar Afrikaanse landen.

➔ Wapenfeit: Sloot in 2019 het pilotproject af met meer dan duizend gebruikers uit acht Afrikaanse landen en ruim honderd artsen van vier continenten.

Meer lezen over de talenten

VIDEO:

Alle verhalen uit de FD Jonge Talenten Special 2020 vind je hier. We interviewden onder andere acht jonge beloften uitgebreid over hun vernieuwende product of dienst. Van minirobots voor ouderen tot een slimme app die mensen helpt om van hun betaalproblemen af te komen.